Stockholm Uluslararası Barış Araştırmaları Enstitüsü‘nün (SIPRI), dünyanın en büyük 100 savunma ekipmanı üreticisinin, savaşlar ve bölgesel gerilimlerin etkisiyle 2023 yılında silah satışlarını %4,2 artırarak 632 milyar dolara çıkardıklarını bildirdi.
SIPRI listedeki ABD’li üreticilerin satışlarını bir önceki yıla göre toplamda %2,5 artırarak 317 milyar dolara çıkardıklarını belirtti.
Bu artış, 2022 yılında silah satışlarında yaşanan ve SIPRI’nin işgücü kıtlığı, tedarik zincirindeki aksamalar ve artan maliyetlerden sorumlu tuttuğu %3,5’luk düşüşün ardından geldi ve bu da birçok şirketin Rusya’nın Ukrayna’yı işgali nedeniyle artan talebi karşılamasını zorlaştırdı.
Listedeki Avrupalı şirketlerin -Rusya hariç- 2023’teki toplam satışları 133 milyar dolarla kabaca değişmedi, ancak sipariş alımları arttı ve bazı gruplar Ukrayna’daki savaşla bağlantılı olarak talepte bir artış gördü.
Bu yılın başlarında SIPRI, 2023’te küresel askeri harcamalarda %7’lik bir artış olduğunu ve bunun 2009’dan bu yana en yüksek yıllık artış olduğunu bildirdi.
SIPRI, “Genel olarak, daha küçük üreticiler Gazze ve Ukrayna’daki savaşlar, Doğu Asya’da artan gerilimler ve başka yerlerdeki yeniden silahlanma programlarıyla bağlantılı yeni talebe yanıt vermede daha etkiliydi” dedi.
Devlete ait Rostec de dahil olmak üzere listedeki Rus grupları, %40’lık artışla 26 milyar dolara ulaşarak en büyük toplam artışı sağladı. SIPRI araştırmacısı Lorenzo Scarazzato, “İlk 100 silah üreticisinin silah gelirleri hala talebin ölçeğini tam olarak yansıtmıyor ve birçok şirket işe alım kampanyaları başlattı, bu da gelecekteki satışlar konusunda iyimser olduklarını gösteriyor”dedi.
Türkiye’den listeye Aselsan, Baykar ve TUSAŞ listede
Türkiye’de yerleşik üç şirketin silah satış gelirleri 2023 yılında yüzde 24 artarak 6.0 milyar dolara ulaştı ve Ukrayna’daki savaşın tetiklediği ihracattan ve Türk hükümetinin silah üretiminde kendi kendine yeterliliğe doğru devam eden ilerleyişinden faydalandı.
2022 yılında listede 62’nci sırada olan Aselsan 54’e, 79’uncu sırada olan Baykar 69’a ve 88’inci sırada olan TUSAŞ 78’inci sıraya yükseldi.
İlk 100’de yer alan İsrail merkezli üç şirketin silah gelirleri 13.6 milyar dolara ulaştı. Bu rakam, SIPRI Top 100’de yer alan İsrail şirketlerinin şimdiye kadar kaydettiği en yüksek rakam oldu.
SIPRI Askeri Harcamalar ve Silah Üretimi Programı Kıdemli Araştırmacısı Dr. Diego Lopes da Silva ‘İlk 100’deki en büyük Orta Doğulu silah üreticileri 2023’te silah gelirlerinin görülmemiş boyutlara ulaştığını gördü ve büyüme devam edecek gibi görünüyor’ dedi. Özellikle İsrailli silah üreticileri 2023’te rekor silah geliri elde etmenin yanı sıra, Gazze’deki savaş sürdükçe ve yayıldıkça çok daha fazla sipariş alıyor.