Pazartesi günü Soçi’de yapılması planlanan Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Rusya lideri Putin görüşmesinde en önemli gündem maddesi Tahıl Koridoru Anlaşması olacak.
Rus tarafının Tahıl Koridoru Anlaşması’ndan tek taraflı çekilmesiyle dünyada yeni bir kriz patlak verdi. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in pazartesi günü bir araya gelmesi ve AK Parti Sözcüsü Ömer Çelik’in “Soçi ziyaretinde tahıl anlaşmasında yeni aşama olabilir” şeklindeki açıklamasının ardından Türkiye dünyanın gündemine oturdu. Beklentiler bu görüşmede yeni bir anlaşmanın çıkması yönünde.
Reuters’a göre Erdoğan-Putin görüşmesinde ana gündem maddesi, Tahıl Koridoru Anlaşması’nın yeniden uygulanması olacak. Dışişleri Bakan Hakan Fidan bugün Moskova’da Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov’la görüşüyor. Dün Lavrov’un ofisinden yapılan açıklamada, görüşmede Moskova’nın Tahıl Koridoru Anlaşması’na alternatif önerisinin görüşüleceği belirtilmişti.
Açıklamada, “Bu projenin Karadeniz Tahıl Anlaşması’na en uygun alternatif olduğunu düşünüyoruz” denilmişti.
BBC Türkçe’de yer alan haberde Rusya Dışişleri Bakanlığı’na göre Moskova, Katar’ın finansal desteğiyle Türkiye’ye indirimli fiyatla 1 milyon ton tahıl göndermeyi, daha sonra bu tahılın Türkiye’de işlenerek en çok ihtiyaç sahibi ülkelere aktarılmasını öneriyor.
Rusya bir yıl önce başlayan Tahıl Koridoru Anlaşması’ndan temmuz ayında, kendi gıda ürünlerinin satışı önündeki engellerin kalkmaması nedeniyle çekildiğini açıklamıştı. Son bir ayda Rusya defalarca kez Ukrayna’nın limanlarına ve tahıl depolarına saldırı düzenledi. Ukrayna ve Batılı ülkeler, Moskova’yı gıdayı savaş silahı olarak kullanmakla suçladı.
Anlaşmanın açlık tehlikesi yaşayan Afrika başta olmak üzere yoksul ülkelerin yararlanması için başlatıldığını söyleyen Rusya, Karadeniz’den sevk edilen ürünlerin çok azının bu bölgelere ulaştığını gerekçe olarak gösterdi.
Rusya ayrıca Batı ülkelerinin uyguladığı yaptırımların ödemeleri, sigortayı ve limanlara erişimi etkilemesi nedeniyle kendi tahıl ve gübresinin ihracatında engellerle karşı karşıya kaldığını belirtti. O dönemde koşullarının sağlanması durumunda anlaşmanın yeniden başlayacağını kaydeden Moskova, başta ABD olmak üzere Batı’nın ödemeler ve sigorta işlemleri gibi alanlarda uygulanan yaptırımları esnetmesi için baskıyı artırdı. Tahıl anlaşmasının dağılmasından bu yana 6 Afrika ülkesine ücretsiz tahıl tedarik etme sözü veren Rusya’nın yeni önerisine Katar’ın nasıl bir teşvikle katılacağı belli değil.