İş dünyasının önde gelen isimleri Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz tarafından açıklanan Orta Vadeli Program’a ait değerlendirmelerde bulundu.
İTO Lideri Şekip Avdagiç: OVP kur, büyüme sayıları ve enflasyonla ilgili makul amaçlara sahip
Orta Vadeli Program’ın bugüne kadar ortaya konan en gerçekçi OVP olduğunu belirten İstanbul Ticaret Odası Lideri Şekip Avdagiç 2024 ve devamı için gerek Dövizle ilgili ortaya konan kurlar, büyüme sayılarında ortaya konan gerçekçi amaçlar ve enflasyonla ilgili makul amaçlara sahip olan bir plan olduğunu söyledi.
Bütün sayılar ve gayeler bir ortaya getirildiğinde programın daha gerçekçi ve dengeli bir orta vadeli bir plan sunumu olduğunu belirten Avdagiç, “Türkiye’nin bu yılın başında yaşadığı çok büyük bir trajedi var. Sarsıntı ve onun getirdiği büyük bir yük var. Onu dikkate alarak hazırlanmış bir süreç.
Bu 3 yıl içinde en değerli harcama kalemlerimizden birisini sarsıntıyla ilgili yaraların sarılması oluşturacak. Buna karşın 3 yılın sonunda bütçe istikrarları açısından, istihdam ve enflayon manasında makul ve beklenen düzeylere dönüşü içeren bir program olduğunu görüyoruz” sözlerini kullandı.
Açıklanan yedi yapısal ıslahatın sanayi tarafında nasıl algılandığına da değinen Avdagiç, “Ticaretten büyümeye, dijital iktisatla ilgili olanlardan bütçe istikrarlarına kadar birçok husus var. Hasebiyle burada bilhassa vergi, yatırımlar, teşvikler, ihracat ve nitelikli işgücü yetiştirmeyle ilgili değerli maksatların hayata geçirilmesi çok değerli. Bununla birlikte Avrupa Birliği ve bütün dünyanın üzerinden kıymetle durduğu iki mevzu var.
Biri yeşil iktisat başkası ise dijitalleşme. Bütün bu başlıkları içeren yedi başlıkta yapısal ıslahatlar öngörülüyor. Bunların da yakın takipçisi olacağız. Bütün bu yedi başlıkta çok sıkı ve sonuç odaklı çalışma yapılması hem iş dünyasının hem de Türk halkının önünü açacaktır” dedi.
Enflasyonla ilgili belirlenen maksatlara de değinen Avdagiç, “Bu sene biliyorsunuz yüzde 65 olarak belirlenen bir enflasyon maksadı var. Önümüzdeki yıl için yüzde 33 üzere savlı bir maksat var. Bu sene tahminen 65 gayesinin birkaç puan üzerinde bitirebileceğimizi öngörüyorum. Oluşturulan sıkı para siyasetine bağlı olarak önümüzdeki sene yarı yarıya düşürülmesi hedefleniyor. Olağan bunlar kendi içinde çok dengeli bir sürecin hayata geçirilmesi değerli. Sayın Cumhurbaşkanımız bütün bu siyasetleri hayata geçirirken istihdamdan, yatırımdan ve ihracattan taviz verilmeden yürütülecek olması konusunda verdiği bir garanti var.
Bu bizim en kıymetli beklentilerimizi karşılıyor. Ümit ediyoruz ki bu amaçlara ulaşırken yatırımcının istihdam sağlayan şirketlerin ve ihracat yapan firmaların önünü açacak ve onları beklentilerini karşılayacak süreçler de programda söz edildiği üzere hayata geçer. Bunların hayata geçmesi durumunda hem ihracat, hem bütçe sayıları hem de cari açıkla ilgili maksatların tutturulması çok daha rahat olacaktır” değerlendirmesinde bulundu.
Deprem nedeniyle büyüme beklentilerinin 1 puan düşürüldüğünü kaydeden ve OVP’nin kendi içinde uyumlu bir paket olarak göründüğünü kaydeden Avdagiç isthdam tarafında ise işsizliğin kesinlikle tek haneye indirilmesi gerektiğinin altını çizdi. Bununla ilgili iki değerli mevzu olduğunu söyleyen Avdagiç, “Türkiye’de her yıl işgücüne önemli sayıda iştirak oluyor. Lakin bayanların işgücüne daha yüksek oranda iştirak göstermesi gerekiyor. Maalesef orada bir kör alanımız var. Ne eğitimde ne de iş hayatında varlık gösteren bir genç bölümümüz var. Onların da iş hayatına kazandırılması gerekiyor. Hasebiyle bütün bunların eğitimle tekrar nitelik kazandırılmasıyla iş dünyasının nitelikli eleman konusunda yanlışsız siyasetlerin uygulanması gündemde. Bunların yanlışsız ve tesirli uygulanmasıyla bu oranın yakalanabileceğini düşünüyorum” dedi.
Merkezi idare bütçe gelirlerinin 2024 yılında iki katına çıkmasında vergi artışlarının tesirini pahalandıran Avdagiç, “Zaten Türkiye’de yüzde 70’lere varan bir enflasyon var. O oranlarda bir artış olması beklenebilir. Buna bağlı olarak umuyorum ki daha sıkı ve aktif bir vergi siyaseti sürdürülerek ve tahsil edilemeyen vergilerin tahsiline yönelik siyasetlerle bu sayılar yakalanmasa bile buna yakın sayıların realize edilebileceğini düşünüyorum” dedi.
2023 yılının büyüme beklentilerinin mali sıkılaştırma adımlarıyla şu ana kadar makul gelindiğini belirten Avdagiç, “Özellikle tüketim tarafı süratli gidiyor. 3. Çeyrekte bilhassa turizm tarafında hem cari istikrara hem de hizmetler bölümüne getireceği ek bir katkı olacaktır. Buna bağlı olarak da tahminen çok istek ettiğimiz bir mevzu değil tüketimden gelen bir tesirin katkısıyla bu oranı yakalayabileceğimiz düşünüyorum. Lakin burada altını bilhassa çizmek istiyorum büyüme sayısı içinde kesinlikle ihracatın oranını belirleyici parametre üst çekmemiz gerekiyor” dedi.
İSO Lideri Erdal Bahçıvan: OVP’den gerçekçi bir yaklaşımla, gerçekçi, nitelikli bir takımla geçmiş devirlerden farklı olarak bu sefer kararlılıkla uygulanması son derece önemli
İstanbul Sanayi Odası İdare Heyeti Lideri Erdal Bahçıvan, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından açıklanan 2024-2026 yıllarını kapsayan Orta Vadeli Plan’a (OVP) yönelik değerlendirmesinde şunları söyledi:
“21. yüzyılda üretim hayatı teknoloji odaklı büyük bir dönüşüm yaşıyor. Bilgi Çağı’nda Türkiye’nin klasik sanayiyle yoluna devam etmesi mümkün değil. Önümüzdeki üç yılın (2024-2026) iktisat istikrarlarını ortaya koyan ve çok değerli bulduğum Orta Vadeli Program’a (OVP) bu çerçeveden baktığımızda; üretimin, endüstrinin ve hepsinden kıymetlisi nitelikli üretimin öne çıkartılıyor olmasını pahalı buluyorum. Zira nitelikli ve sürdürülebilir bir kalkınma, ekonomik büyüme hepimizin dileği.
Bu kapsamda OVP’den en kıymetli beklentilerimizden biri de atılacak olan yapısal adımlardı. İşte bu noktada belirlenen yedi öncelikli yapısal alan olan; “Büyüme ve Ticaret, Beşeri Sermaye ve İstihdam, Fiyat İstikrarı ve Finansal istikrar, Kamu Maliyesi, Afet İdaresi, Yeşil ve Dijital Dönüşüm, İş ve yatırım Ortamı” ile ilgili önemli bir vizyonun belirlenmesini çok kıymetli bulduğumu tabir etmek istiyorum. Burada yerli üretimin desteklenerek, üretimimizin teknolojik dönüşümüne yönelik atılacak adımlar, Yeşil ve Dijital Dönüşüm ile Sürdürülebilirlik başlıklarını da endüstriciler olarak değerli buluyoruz.
OVP’nin gerçekçi bir yaklaşımla, işinin ehli, nitelikli bir takımla geçmiş periyotlardan farklı olarak bu sefer kararlılıkla uygulanması ülkemizin aydınlık yarınları için son derece değerli. Belirsizliklerin giderek arttığı bir global süreçten geçiyoruz. Meğer üretim hayatında öngörü yapabilmenin kıymeti yadsınamaz. İşte bu noktada OVP’nin kararlılıkla uygulanacak olması öngörü yapmaya da pahalı bir katkı yapacaktır.”
DEİK Lideri Nail Olpak: İktisatta 3 yıllık yol haritamızın gerçekçi, dengeli ve öngörülebilir olması memnuniyet verici
OVP’ye ait yazılı bir kıymetlendirme yapan Dış Ekonomik Bağlantılar Konseyi (DEİK) Lideri Nail Olpak şunları tabir etti:
“Cumhurbaşkanımız ve Cumhurbaşkanı Yardımcımız tarafından bugün açıklanan Orta Vadeli Program öncesinde iş dünyası olarak öncelikli beklentimiz öngörülebilirlik olmuştu. Önümüzdeki 3 yılı kapsayan bu yeni yol haritasını da değerlendirdiğimizde, hazırlanan planın tüm çevrelere öngörülebilirlik sağlamasından ötürü büyük memnuniyet duyuyoruz. Ayrıyeten programın ana sınırlarına baktığımızda, Türk iş dünyası olarak daima lisana getirdiğimiz istikrar ve itimat ortamının sürdürülmesi ismine da iktisat ve ticaretimizin geleceğine müspet katkı sunulacağının sinyallerini alıyoruz.
Orta Vadeli Programlar, kamu kurumları için bağlayıcı bir nitelik gösterirken özel dal için de yol gösterici özelliğe sahip. Bugün açıklanan OVP’nin de özel bölüm için geleceği planlama açısından ufuk açıcı bir yol haritası olduğunu görüyoruz.
Programın hazırlık kademesinde başta Cumhurbaşkanı Yardımcımız Cevdet Yılmaz olmak üzere sürece katkı sağlayan tüm Bakanlarımız ile DEİK olarak biz de bir ortaya geldik. Kendileriyle yaptığımız görüşmelerde programdan beklentilerimizi, öncelikli sıkıntılarımızı ve sürece sürat katacak acil tahlil tekliflerimizi iletmiştik. İş dünyamızın fikirlerinin bu derece geniş kapsamda alınmasından memnunluk duyuyor ve görüşlerimizin yeni OVP’ye yansımış olmasını da sevindirici buluyoruz.
Kısa vadede en kıymetli mevzumuzun enflasyon ve cari açığı azaltarak makroekonomik istikrarın tesis edilmesi olduğunun şuurundayız. Bununla bir arada orta vadede zelzele bölgemizin tekrar kalkındırılması başta olmak üzere yapısal dönüşümlerle ekonomimizin rekabet gücünü artıracak, yatırım, üretim, istihdam ve ihracat odaklı olarak uzun vadeli büyüme trendini destekleyecek siyaset önlemlerinin alındığını görmek ve bu siyasetlerle toplumsal adalet ve refahın güçlendirilmesi gayeleri da son derece olumlu.
Rakamsal olarak baktığımızda da hem birbiriyle dengeli hem de iş ve iktisat dünyamızın varsayımlarına paralel olduğuna şahit olduk ki bu da programın gerçekçi bir yaklaşımla hazırlandığının en değerli göstergesi.
Önümüzdeki üç yıllık süreçte yapmamız gereken ise OVP çerçevesinde planlanan aksiyonların kararlı bir halde uygulanması ve takibinin yapılması olacaktır. Dış Ekonomik Bağlar Konseyi (DEİK) olarak, biz de Türk iş dünyamız ve özel kesimimiz ismine her vakit olduğu üzere üzerimize düşen her sorumluluğu eksiksiz formda yerine getirmek için global ölçekli çalışmalarımıza devam edeceğiz.”
ATO Lideri Gürsel Baran: OVP ayakları yere basan bir siyaset metnine sahip
Ankara Ticaret Odası (ATO) İdare Şurası Lideri gürsel Baran, yaptığı yazılı açıklamada, 2024-2026 yıllarını kapsayan OVP’yi kıymetlendirdi.
OVP hazırlıklarının iktisat kökenli Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz tarafından koordine edildiğini hatırlatan Baran, şunları kaydetti:
“OVP, 3 yıllık maksat bilgilerin açıklandığı bir programdan çok, Türkiye’nin ikinci yüzyılına girdiğimiz süreçte bir iktisat perspektifi ortaya koymuştur. Bu program hazırlanırken Sayın Yılmaz ve ilgili tüm bakanlarımızla tekraren bir ortaya gelerek iş dünyamızın, üyelerimizin sıkıntılarını, gerçek bölümün tam randımanlı çalışmasının önündeki pürüzleri ve tahlil tekliflerimizi aktardık. OVP hazırlanırken bizlerin görüşlerinin alınması, tüm bölümlerin kucaklanması çok değerli. Bu bakış açısı programın uygulamasındaki başarısına katkı sağlayacaktır.”
Baran, Türkiye’nin salgın, global riskler ve sarsıntı felaketi nedeniyle sıkıntı bir süreç geçirmesine karşın iktisatta büyüme, üretim, ihracat ve istihdamdan taviz vermediğini belirtti.
OVP’nin ayakları yere basan bir siyaset metni olduğuna dikkati çeken Baran, şu değerlendirmede bulundu:
“Bugün ekonomimizin en kıymetli sorunu enflasyon. Enflasyonla çabada başarılı olmadan ekonomimizin tam randımanlı çalışması mümkün değil. Bu nedenle enflasyonda tek haneli sayılara düşmeyi hedefleyen, yatırım, istihdam, üretim ve ihracatı önceliklendiren bir plan, geleceğe daha umutla bakmamıza yer hazırladı.”
Baran, OVP’de yapısal ıslahatların yer aldığını tabir ederek, “Türkiye nitekim büyük ve güçlü bir ülke. İktisadını daha da geliştirip ilerleterek global iktisattaki en büyük ülkeler ortasında yer alması mümkün. Bunun önündeki en büyük pürüzümüz yapısal boyuttaki problemlerimiz. Bu program içerisinde yapısal dönüşümün ele alınması çok değerli.” değerlendirmesinde bulundu.
İş dünyası olarak beklentilerinin başında yapısal dönüşümün geldiğine işaret eden Baran, “Reel bölümümüzün adımlarını ağırlaştıran bahislerin masaya yatırılıp bir daha dönüp bakmaya gereksinim duyulmayacak halde düzenlenmesi Türkiye iktisadının önünü açacaktır.” tabirini kullandı.
Baran, OVP’nin Türkiye’nin rekabet gücünü ve verimliliğini artırmayı hedeflediğini belirterek, şunları kaydetti:
“Ekonomimizin gerek iç gerekse global iktisattan kaynaklanan zorluklarını biliyoruz. Fırsatlarımızı da görüyoruz. Orta Vadeli Program gayelerinin iktisadımızı fırsatlara taşıyacağına inanıyoruz. Programın hayata geçmesini bekliyoruz, uygulamasının takipçisi de olacağız. Bu süreçte iş dünyası olarak elimizden gelen dayanağı verip, üzerimize düşen her türlü sorumluluğu üstleneceğiz.”
TİSK Lideri Özgür Burak Akkol: Programın olumlu sonuçlarını kısa vakitte göreceğimize olan inancımız tamdır
Türkiye Patron Sendikaları Konfederasyonu (TİSK) İdare Heyeti Lideri Özgür Burak Akkol, maliye siyaseti, para siyaseti ve yapısal ıslahatlar üzerine kurulan bir harita niteliğindeki Orta Vadeli Program’a ait bir açıklama yaptı. Açıklamada “Odağına, üretimin, istihdamın ve yatırımın teşvik edilmesi ile enflasyonla çabayı alan, yeşil ve dijital dönüşümü de kapsayan yapısal ıslahatları içeren bu programın olumlu sonuçlarını kısa vakitte göreceğimize olan inancımız tamdır.” Sözlerini kullandı.
Akkol yaptığı açıklamada şu sözlere yer verdi:
“Bugün açıklanan, beşeri sermayenin kıymeti ile istihdamı muhafazayı ve artırmayı, enflasyonla
mücadeleyi, iş ve yatırım ortamının teşviklerle desteklenmesini hedefleyen Orta Vadeli Programı (OVP) çok değerli buluyoruz. Odağına, üretimin, istihdamın ve yatırımın teşvik edilmesi ile enflasyonla çabayı alan, yeşil ve dijital dönüşümü de kapsayan yapısal ıslahatları içeren bu programın müspet sonuçlarını kısa vakitte göreceğimize olan inancımız tamdır.
İstihdamın korunması ve garantili esnek çalışma modellerinin hayata geçirilerek artırılması,
yetkinliklerin dönüştürülmesi ve güçlendirilmesi ile yeşil ve dijital dönüşümün tüm sektörelerimizi kapsayacak biçimde yol haritalarının çıkarılması, TİSK olarak son yıllardaki en büyük önceliklerimizden oldu. Çalışma hayatını şekillendirecek tekliflerimizi sunmaktan ve uygulamalarına öncülük etmekten her vakit memnuniyet duyduk.
Bu bahislere odaklanarak, ortak akılla milletimize ve tüm taraflara yarar sağlayacak tahlilleri birlikte üretmek için çalışmaya hazır olduğumuzu da her vakit tabir ettik. Bu tarafta atılacak her türlü adıma TİSK olarak takviye vereceğimizi bir sefer daha belirtmek isteriz.
Açıklanan yeni yol haritasının, olumlu büyüme yolunda devam eden ekonomimize güç katacağından kuşkumuz yoktur. Programın, birebir vakitte, yatırımcıların Türkiye’ye olan inancının artması açısından da çok bedelli olduğuna inanıyoruz.
60 yıldır çalışma hayatında yer alan tüm paydaşlarımızı ve bu topraklarda yaşayan tüm vatandaşlarımızı önceliğine alan, ekonomik ve toplumsal açıdan milletimize katkı sağlayan kararların ardında durduk. Bundan sonra da, güçlü halde büyüyen bir Türkiye’yi ortak akılla daima birlikte inşa edeceğiz. Açıklanan programın ülkemize ve milletimize iyi olmasını dileriz.