Ermut, TBMM Plan ve Bütçe Kurulunda, TVF İdare Anonim Şirketi ile TVF’nin 2022 Yılı Mali Tabloları ve Faaliyetleri ile İlgili Kontrol Raporlarının Sunulduğuna Dair Cumhurbaşkanlığı Tezkeresi’nin görüşmelerinde, milletvekillerinin sorularını cevapladı.
Türkiye Varlık Fonu’nun finansmanını yalnızca yatırımlar için kullandığını, devletin bütçesini fonlama misyonunun bulunmadığını söyleyen Ermut, “Denetim sürecinin yapısı, idare konseyinin atanması, bunların durumlarıyla ilgili dünyadaki örneklere baktığımızda, Singapur ve Kazakistan üzere öbür ülkelerin emsal varlık fonlarında da devlet liderinin, başbakan ya da tecrübeli kimi değerli siyasetçilerin Varlık Fonu idaresinde yer aldığını görüyoruz.” tabirlerini kullandı.
Bağımsız kontrol süreçleriyle ilgili soruya cevap veren Ermut, birden fazla farklı bağımsız kontrol firmasının süreçte yer aldığını; memleketler arası kabul görmüş kontrol firmalarıyla anlaşıldığını belirtti. Kurumların denetlenmesine yönelik açıklamalarda da bulunan Ermut, şöyle devam etti:
“Satın alma yoluyla bünyemize kattığımız şirketler Sayıştay kontrolüne alışılmış değillerdi. Bu şirketlerin özel bölümde, eşit kurallarda faaliyetlerine devam edebilmeleri ve piyasanın öteki aktörleriyle rekabet edebilmeleri ismine satın alma öncesi durumları korunuyor. Bunlar ortasında Turkcell, Türk Telekom sayılabilir. Bir kısmı da devredilmeden evvel tekrar Sayıştay kontrolüne olağan değildi. Mevcut durumu koruma edildi.”
Türkiye Maden ve MTA birbirlerini tamamlayıcı halde çalışıyor
“Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğüne (MTA) karşın neden Türkiye Maden Sanayi ve Ticaret AŞ’nin kurulduğuna” ait soruya Ermut, “Maden AŞ kamu ismine hareket ediyor. MTA’dan elde ettiği datalara nazaran çalışmalarını ağırlaştırıp, oradaki pahası ortaya koyan şirket mantığıyla çalışan bir yapı. Aslında yetki ve sorumlulukları farklılaşmış oluyor. Birbirlerini tamamlayıcı ve uyumlu formda çalışıyorlar” yanıtını verdi.
Ermut, ithalatı azaltmak ve stratejik yatırımlara katkı sağlamak için Petrokimya Projesi sürecine TVF’nin dahil olduğunu tabir ederek, “Projeye hem finansmanı hem de firma deneyimiyle katkı sağlayacak, büyük ihtimal yabancı ortakla hareket edilmesi noktasında görüşmelerimizi sürdürüyoruz. Bilhassa bizim üzere muadil varlık fonlarının şirketleri ve yeniden bu hususlardaki uzman ülkelerin ve ham husus avantajına sahip ülkelerin ilgili şirketleriyle görüşüyoruz.” değerlendirmesinde bulundu.
Bu projeyi memleketler arası direkt yatırımlar açısından fırsat olarak kullanılıp, Türkiye’nin değerli muhtaçlığının giderilmesinde de adım atacaklarını lisana getiren Ermut, “Şu anda projenin şekillenme basamağında değerli bir kavşaktayız.” dedi.
Yaklaşık 111,7 milyar lira ek güçlendirme yapıldı
Sermaye artışının neden yapıldığına ait soruya Ermut, “Bankaların piyasalardaki dalgalanmalar karşısında daha güçlü hale gelmesi maksadıyla yaklaşık 111,7 milyar lira ek güçlendirme yapıldı. Pandemi ve sonrası tesirlerin bankacılık sistemini ve genel itibariyle finansal sistemi zorladığı bir periyot olduğu için risk oluşmaması ismine TVF de üzerine düşen vazifesi yaptı. Sermaye artışı sonrası kaynakların nasıl kullandığıyla ilgili TVF kamu bankalarının kredi verme siyasetlerine müdahale etmemektedir.” değerlendirmesinde bulundu.
TVF’nin belirli bakanlıklara bağlı olan birtakım şirketlerin idaresine dahli olmadığını söz eden Ermut, Fon’un danışmanlık ve rehberlik veren bir yapı olarak konumlandırıldığını söyledi.
Türkiye Varlık Fonuyla ilgili kanundaki muafiyet ve istisnalara ait soruya Ermut, “TVF, ulusal varlık fonudur. Kamunun yatırım kolu olduğundan stratejik kimi projelere yatırım yaptığı, bundan ötürü kimi istisnaların sağlandığı gerçektir.” diye konuştu.
Ermut, Türkiye İştirak Sigorta ve Türkiye İştirak Hayat şirketlerinin TVF’nin tarafından kurulduğunu lakin ilgili şirketlerin, Rahmet Sigorta ve Hayat şirketleri satın alınıp onların altında birleştirildiğini hatırlattı. Ermut, “Buradaki maksat ilgili şirketlerin TVF’nin sahip olduğu vergisel avantajlardan faydalanmaması ve piyasadaki rekabete uygun halde devam etmesidir. Kanunda bu türlü bir imkana sahip olmasına karşın, biz piyasadaki rekabet şartlarının bozulmaması ismine iştirak sigorta ve iştirak hayat şirketlerimizin istisnalardan yararlanmadan satın alındıkları yapıyla devam etmesini sağladık. O hassasiyeti gözetiyoruz.” sözünü kullandı.
Çaykur’a danışmanlık takviyesi sağlıyoruz
Kamu İktisadi Teşebbüslerin (KİT) kamu faydasını öncelediğini belirten Ermut, “Bu durum da kelam konusu kimi kurumların statüsünden kaynaklanmakta olup vakit zaman ziyan açıklamalarına yol açmaktadır. Bununla birlikte bunda TVF’ye evresiyle ilgili bir sebep sonuç alakası yoktur.” diye konuştu.
Çaykur’a verdikleri katkılara ait değerlendirmelerde bulunan Ermut, Çaykur’a karlılık oranlarının arttırılmasına ait danışmanlık dayanağı sağladıklarının altını çizdi. Ermut, “Yeni bir yatırım var mesela. Onun fizibilitesini tekrar bir arada yaptık. Münasebetiyle mümkün olduğu kadar katkımızı vermeye çalışıyoruz.” diye konuştu.
Zarar eden şirketlerin işletmesiyle, insan kaynaklarıyla ilgili yetkilerinin olup olmadığına ait soruya Ermut, direkt dahil olmadıklarını, tavsiye ve danışmanlık manasında gerekenleri söylediklerini aktardı.
Ermut, idare heyeti üyelerinin huzur hakkı almadığını vurguladı.
“Türkiye Teknoloji Fonu” kurulacağını aktaran Ermut, “Türkiye Yüzyılı vizyonunun bir modülü olan Türkiye Teknoloji fonu, fonların fonu olacak ve Türkiye merkezli teşebbüslere yatırım yapan fonları destekleyecek. Fon aracılığıyla bu dayanaklardan faydalanmak isteyen şirketlerden; Türkiye’de kurulmuş olması, mühendislerini yahut teknik çalışanlarını Türkiye’de istihdam etmesi, Ar-Ge çalışmalarını ülke içinde gerçekleştirmesi, fikri yahut sınai mülkiyet haklarını ya da gelirinin birçoklarını Türkiye’de elde etmesi üzere özelliklere sahip olması aranacak.
Türkiye Teknoloji Fonu’nun yatırım odağında Türkiye merkezli teknoloji teşebbüslerine yatırım yapan teşebbüs sermayesi fonlar, Türkiye’nin stratejik ve teknolojik gelişiminde rol alan teşebbüslere yatırım yapan teşebbüs fonlar ve tohum-öncesi, tohum, erken, orta ve geç basamakta teşebbüslere yatırım yapan teşebbüs fonları yer almakta. Yatırım yapacağımız fonların Türkiye’nin stratejik ve teknolojik özerkliğini destekleyen öncü şirketler yetiştirmesini hedeflemekteyiz. Ayrıyeten ülkemizdeki teknoloji teşebbüslerinin dünya çapındaki muvaffakiyetini desteklemesini beklemekteyiz. Türkiye Teknoloji Fonu’nun ekosistemin büyümesini hızlandıran, bu alandaki referans bir fon programı olmasını hedefliyoruz” dedi.