Türkiye tarihinin en büyük felaketlerinden biri olan 17 Ağustos 1999 Marmara Depremi’nin üzerinden çeyrek asır geçti… Felaketin 25’inci yıl dönümünde, depremin vurduğu şehirlerde hayatını kaybeden vatandaşlar için anma törenleri düzenlendi
Marmara Depremi’nde hayatını kaybedenler depremin merkez üssü Kocaeli’nin Gölcük ilçesinde saat 03.02’de dualarla anıldı.
Kavaklı Sahili’ndeki Deprem Anıtı önünde Marmara Depremi’nin 25. yıl dönümü dolayısıyla düzenlenen anma etkinliğinde, saat felaketin yaşandığı 03.02’yi gösterdiğinde anıta çelenk konuldu. Daha sonra saygı duruşunda bulunuldu, depremde yaşamını yitirenler için dua edildi.
“Kaybedilecek bir dakika bile yok”
Gölcük Belediye Başkanı Ali Yıldırım Sezer, gazetecilere, 45 saniye süren depremin, insanların ve şehrin yaşamında ciddi değişiklikler oluşturduğunu belirterek, depremde hayatını kaybedenler dışında her şeyin geriye getirilebildiğini söyledi. Doğal afetler meydana gelmeden hazırlıklı olunması gerektiğini ifade eden Sezer, “Aradan geçen 25 yıldan sonra depreme ve diğer afetlere hazırlanmak için kaybedilecek bir dakika bile yok. Her anlamda şehirlerimizin ve zihniyet olarak insanlarımızın hazır olması gerekiyor.” diye konuştu. Sezer, depremde hayatını kaybedenlere Allah’tan rahmet, yakınlarına da sabır diledi.
Deprem Anıtı’na kadar “sessiz yürüyüş”
Yalova’da, 17 Ağustos 1999’daki Marmara Depremi’nin 25. yıl dönümünde hayatını kaybedenler için anma programı düzenlendi. Kurumlar tarafından kurulan stantların gezilmesiyle başlayan programda, 15 Temmuz Demokrasi ve Cumhuriyet Meydanı’nda toplanan kalabalık sahildeki Deprem Anıtı’na kadar “sessiz yürüyüş” gerçekleştirdi.
Vali Hülya Kaya ve il protokolünün katıldığı yürüyüş sonrası depremde çekilen fotoğrafların yer aldığı sergi gezildi, ardından programa katılanlar hayatını kaybedenlerin isimleri yazılı mermer blokların bulunduğu anıta karanfil bıraktı. Anı defterini imzaladıktan sonra gazetecilere açıklamada bulunan Vali Kaya, depremde hayatını kaybedilenlerin acılarını ilk günkü gibi hissettiklerini ifade etti. Anma günlerinin deprem gerçeğini hayatın bir parçası haline getirmek için önemli günler olarak gördüklerini aktaran Kaya, şöyle konuştu:
“Atacağımız her bir adımda, yapacağımız her bir planda artık deprem gerçeğini unutmadan hayatımızı planlamak, alacağımız kararları, yapacağımız işleri ona göre değerlendirmek durumundayız. Yalova’nın da bir deprem gerçeği var. Dolayısıyla biz hem valilik, belediye, tüm kamu kurum ve kuruluşları olarak her türlü tedbiri almak, riski azaltmak zorundayız. Dolayısıyla bugün yapmış olduğumuz yürüyüş, panel, anma programında bu kadar insanı bir araya getirmemizin de nedeni bu aslında. Sadece bu kamunun yapacağı yatırımlarla, alacağı tedbirlerle de halledebileceğimiz şeyler değil. Dolayısıyla ben Yalovalı hemşerilerimize de sesleniyorum, deprem gerçeğini bir şekilde eğer riski azaltacaksak beraber azaltabiliriz.”
“Bir an önce kentsel dönüşümle yenilememiz gerekiyor”
Yalova’nın sıvılaşmış zemin gerçeği ile çok ciddi riskler barındıran bölgelerinin bulunduğuna dikkati çeken Kaya, şunları kaydetti:
“Çok eski binalarımız var. Dolayısıyla bu eski bina stokunu bir an önce kentsel dönüşümle yenilememiz gerekiyor. Şunu artık istemekten vazgeçmeliyiz. ‘Ben bu işten nasıl karlı çıkarım’ düşüncesini bir kenara bırakıp depreme dayanıklı, sevdiklerimizi deprem olduğunda kaybetmeyeceğimiz, riski azalmış kentler yaratmamız lazım. Dolayısıyla bunu hep beraber yapacağız. Herkes taşın altına elini koymalı. Dolayısıyla işi sadece kamudan beklememeliyiz. Bunu hep beraber başarmalıyız. Bundan sonraki süreçte özellikle riskli alanlar ilan ettiğimiz bölgelerde vatandaşlarımızdan anlayış ve bize yardımcı olmalarını istiyoruz. Şu an Bağlarbaşı kentsel dönüyüm noktasında güzel bir örnek. Bunu diğer mahallelerimize de uygulamak, yaygınlaştırmak istiyoruz. Dolayısıyla 1999’daki depremde yaşadığımız bu acıyı tekrar yaşamamak adına hep birlikte bu yolda var mıyız diyoruz.”
Saygı duruşunda bunulması, İstiklal Marşı’nın okunmasının ardından depremde yapılan arama kurtarma çalışmalarının yer aldığı sinevizyon gösterisi izlendi. Kur’an-ı Kerim tilavetiyle devam eden program, deprem saati olan 03.02’de duaların edilmesi ve karanfillerin bırakılmasıyla son buldu. Önceki yıllarda anıt içerisinde deprem sonrası fotoğrafların sergilendiği 03.02 ve 45 saniye adı verilen salonların, içerisinde oluşan çatlak nedeniyle tedbir amaçlı ziyarete kapatıldığı ve serginin bu nedenle dışarıda kurulduğu belirtildi.
“Kentte yatay yapılaşma sayesinde gökyüzünü görebiliyoruz”
Sakarya’da 17 Ağustos 1999 Marmara Depremi’nde hayatını kaybedenler için anma programı gerçekleştirildi. Programda konuşan Sakarya Valisi Yaşar Karadeniz, depremin Sakarya’ya çok şey kazandırdığını, kentte yatay yapılaşma sayesinde gökyüzünü görebildiklerini vurguladı. Karadeniz, “Bu konuda gerçekten disiplinli şekilde bu uygulanmış. Demek ki istersek biz o disiplini sağlayabiliyoruz. Yeter ki vatandaşımız buna rıza göstersin. Yeter ki yerel yönetimlerimiz üzerine düşsün, yeter ki genel yönetim kuruluşları bu konunun üzerinde dursun. Ve bunu sağladığınız sürece de biz yaşanan afetlerin felakete dönüşmesini de önlemiş oluruz.” dedi.
Sakarya ve Kocaeli’de 17 Ağustos 1999 Marmara Depremi’nde hayatını kaybedenler dualarla anıldı. Sakarya Büyükşehir Belediyesince Demokrasi Meydanı’nda düzenlenen programda Kur’an-ı Kerim okundu. Program sonunda depremde hayatını kaybedenler için dua edildi. Etkinliğe, AK Parti Sakarya milletvekilleri Ertuğrul Kocacık ve Ali İnci, Sakarya Büyükşehir Belediye Başkanı Yusuf Alemdar, Adapazarı Belediye Başkanı Mutlu Işıksu, bazı siyasi ve sivil toplum kuruluşu temsilcileri, kurum müdürleri ve vatandaşlar katıldı.
“Acımız ilk günkü gibi taze”
AFAD’dan Marmara Depremi’nin 25. yıl dönümü mesajı Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD), 17 Ağustos 1999’daki Marmara Depremi’nin 25. yıl dönümü nedeniyle mesaj paylaştı. Başkanlığın sosyal medya hesabından yapılan paylaşımda, “Tarihimizin en büyük afetlerinden biri olan Marmara Depremi’nin üzerinden 25 yıl geçti. Acımız ilk günkü gibi taze. Ülkemizi derinden etkileyen depremlerde kaybettiğimiz tüm vatandaşlarımızı rahmetle anıyor, milletimize bir kez daha geçmiş olsun dileklerimizi sunuyoruz.” ifadelerine yer verildi.