Almanya’da Olaf Scholz hükümeti, ülkede teknoloji kesimini desteklemek ve artan jeopolitik tansiyonla birlikte kritik bileşenlerin tedarikini garanti altına almak emeliyle yarı iletken üretimini desteklemek için 20 milyar dolar teşvik sağlamayı planlıyor.
Bloomberg’in haberine nazaran kelam konusu kaynak İklim ve Dönüşüm Fonu’ndan çekilecek ve 2027 yılına dek Alman ve memleketler arası şirketlere dağıtılacak.
KTF olarak bilinen bütçe dışı fon başlangıçta iktisadın karbondan arındırılmasına yatırım yapılması için kurulmuştu lakin Almanya’nın planlı kamu harcamalarını dizginlemeye gayretleri sonrası fonun kapsamı genişletildi.
Bloomberg kaynaklarına nazaran büyüklüğü 180 milyar doları bulabilecek bir fonun dağıtılmasıyla ilgili hükümet görüşmelerini sürdürüyor ve bu planın önümüzdeki haftalarda açıklanması bekleniyor.
Scholz hükümeti yeni bir Intel Corp. tesisi için halihazırda 10 milyar euroluk teşviki onayladı ve ortalarında Alman Infineon Technologies ve TSMC’nin de olduğu şirketlere yaklaşık 7 milyar euro daha sübvansiyon sağlamak için gerekli süreçleri yürütüyor.
Hâlâ 3 milyar euroluk kaynak mevcut
Çip teşvik planı şu anki haliyle ek projeler için en az 3 milyar euroluk kaynağın mevcut olduğu manasına gelirken bu durumun Almanya’da faaliyet gösteren öteki şirketlere yarar sağlayabileceği bedellendiriliyor.
Bu şirketler ortasında Dresden kentinde önemli bir varlığı bulunan GlobalFoundries ve kentte bir çip üretim tesisi bulunana Alman tedarikçi Robert Bosch da var.
Agresif teşvik planı pandemiden kaynaklanan kesintiler ve Ukrayna’daki savaşın alevlendirdiği tansiyonların akabinde Avrupa iktisadının Asya’dan gelen tedariklere bağımlı olduğunun daha besbelli halde fark edildiği bir periyotta geldi.
Alman hükümeti bu ayın başlarında Çin stratejisinde yarı iletkenler üzere geleceğin teknolojilerini çekerek ve çeşitlendirerek bağımlılıklarını azaltmaya çalışacağını açıklamıştı.
Almanya da bugüne dek açıklanan teşvik ve yatırımlar şu formda;
Şirket Proje Teşvik ölçüsü Toplam Yatırım
- Intel Wafer fabrikası 5 milyar euroya kadar 30 milyar euro
- TSMC Çip fabrikası 5 milyar euroya kadar 10 milyar euro
- Infineon Yarı iletken fabrikası 1 milyar euroya kadar 5 milyar euro
- ZF/Wolfspeed Silikon karbür çip tesisi 750 milyon euro 3 milyar euro
Almanya’nın araba üreticileri ve öbür imalatçıları, pandeminin tepesinde çip tedarikini teminat altına almakta zorlanmış ve bu durum mahallî yarı iletken üretiminin artırılması konusunda harekete geçilmesini tetiklemişti.
Fonların büyük kısmı Avrupalı olmayan şirketlere gidecek
ABD ile Çin ortasında yaşanan ticari çekişmeler, denizaşırı tedarik zincirlerine fazla güvenmenin risklerini de vurguladı. Öte yandan sağlanacak fonların büyük kısmı Avrupalı olmayan şirketlere gidecek.
ABD’li çip üreticisi Intel Doğu Almanya’da yer alan Magdeburg üretim tesisi için planlanan 10 milyar euroluk teşvik ile fonun yarısını teminat altına alırken bu ölçü tesise yapılan toplam yatırımın üçte birine karşılık geliyor.
Kaynaklar, Scholz hükümetinin dünyanın en büyük çip üreticisi olan TSMC ile Doğu ALmanya’da bir tesise yatırım yapılması konusunda müzakerelerin son basamağında olduğunu ve toplam yatırımın yarısına karşılık gelen 5 milyar euroluk kaynağın halihazırda bütçelendirildiğini belirtti.
İktidar, Dresden’de yeni bir yarı iletken fabrikasına yapılan yatırımın yaklaşık yüzde 20’si olan Infineon için yaklaşık 1 milyar euro ayırırken Alman otomotiv tedarikçisi ZF Friedrichshafen AG ve ABD’li çip üreticisi Wolfspeed’in Saarland eyaletinde silicon karbür çiplerinin üretimi için fabrika kurmak üzere yatırım maliyetinin yaklaşık yüzde 25’ine karşılık gelen 750 milyon euro alacak.
Diğer değerli teknolojiler için öteki fonlar planlanıyor
Kaynaklar, Avrupa Birliği’nin bloğun yeşil ve dijital geçişinin yanı sıra IPCEI projeleri olarak bilinen başka değerli teknolojilere yatırım yapma programı kapsamında diğer fonların planlandığını söyledi.
ABD’nin Çip ve Bilim Yasası ile sağladığı 50 milyar dolara yaklaşamasa da, Almanya’nın sübvansiyon paketi, öteki büyük hükümetlerin mahallî çip üretimlerini artırmak için vaat ettiklerinden hala daha yüksek.
Japonya 14 milyar dolardan fazla taahhüt vermeye hazırlanırken, Hindistan yatırım çekmek için 10 milyar dolar teklif ediyor.