Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi, (Betam) “Reel fiyatlar Türkiye’de ve üç büyük kentte son 5 aydır düşüşte” başlıklı Sahibindex Satılık Konut Piyasası Görünümü: Aralık 2023 notunu yayımladı.
Rapora nazaran, Türkiye genelinde ve üç büyük vilayette Ekim’den Kasım’a cari satılık konut fiyatlarındaki artışın aylık enflasyondan daha düşük olması sonucu enflasyondan arındırılmış (reel) satış fiyatları hem ülke genelinde hem de üç büyük vilayette azaldı.
Reel fiyatların düşmesine bağlı olarak gerçek fiyatlardaki yıllık artış oranı ülke genelinde yüzde 5,4’e, Ankara’da yüzde 20,1’e, İzmir’de ise yüzde 5’e geriledi.
Söz konusu müşahedeler satılık konut piyasasındaki yavaşlamanın belirginleştiğini ortaya koydu.
İstanbul’da yıllık gerçek fiyat çok uzun bir ortadan sonra birinci defa yüzde 1,4 azaldı.
2020 Mayıs’tan itibaren daima artan ülke genelindeki gerçek konut fiyat endeksi evvelki dört ayda olduğu üzere Kasım’da da geriledi. Gerçek konut fiyat endeksi Kasım’dan Ekim’e kıyasla 4,5 puanlık azalışla 189,1 oldu.
Ekim’den Kasım’a enflasyon oranı yaklaşık yüzde 3,3 olurken Türkiye genelinde cari konut fiyat artışı birebir devirde yüzde 0,9’da kaldı.
Ekim’den Kasım’a gerçek konut fiyatı İstanbul’da 3,8 puan, Ankara’da 5,9 puan, İzmir’de ise 5 puan azaldı. Kasım’da gerçek konut fiyat endeksi İstanbul’da 185,3, Ankara’da 211,6, İzmir’de ise 192,2 oldu.
Cari fiyatların artış oranı düştü
Rapora nazaran, cari konut fiyatlarındaki artış oranı da azaldı. Cari fiyatlardaki yıllık artış oranı geçen Ekim’e kıyasla ülke genelinde 6,5 puan azalarak yüzde 70,7’ye düştü.
Buna nazaran Türkiye genelinde ortalama satılık konut ilan metrekare cari fiyatı 25 bin 503 lira oldu. Birebir devirde cari fiyatların yıllık artış oranı İstanbul’da yüzde 59,6, Ankara’da yüzde 94,5 ve İzmir’de yüzde 70,1 oldu. Ortalama satılık konut metrekare fiyatları İstanbul’da 35 bin 556 TL, Ankara’da 19 bin 373 TL ve İzmir’de 29 bin 32 TL oldu.
İlan sayısı azaldı, kapatılan ilan yaşı arttı
Konut talebi endeksi Ekim’e kıyasla yüzde 9,1 azaldı. Konut piyasasındaki canlılık göstergesi olarak izlenen satılan konutların satılık ilan sayısına oranı hem ülke genelinde hem de üç büyükşehirde azaldı. Hem ilan hem satılan konut sayılarında azalma kelam konusu.
Konut piyasasında bir öteki canlılık ölçütü olarak kullanılan satılık konut ilanlarının ne kadar mühlet yayında kaldıklarını gösteren kapatılan ilan yaşı geçen aya kıyasla hem ülke genelinde hem de üç büyükşehirde arttı.
Konut arzı ülke genelinde ve üç büyükşehirde azaldı
Ülke genelinde ve üç büyükşehirde satılık konut arzının ölçütü olarak kullandığımız satılık ilan sayısının seyrini gösteriyor.
Satılık konut ilan sayısı hem ülke genelinde hem de üç büyükşehirde azaldı. Satılık konut arzı geçen aya kıyasla ülke genelinde yüzde 5,8 (860 bin 285’ten 810 bin704’e), İstanbul’da yüzde 4,9 (226 bin 902’den 215 bin 759’a), Ankara’da yüzde 5,2 (86 bin 70’ten 81 bin 614’e), İzmir’de yüzde ise 7,4 (64 bin 319’dan 59 bin 558’e) düştü.
Veriler satılık konut talebinin son iki yılın en düşük düzeyinde olduğunu gösterdi.