Rekabet Şurası Lideri Birol Küle, Konsey tarafından iş gücü piyasasına yönelik centilmenlik mutabakatı yapan 16 teşebbüse 151 milyon 148 bin lira ceza verilmesi kararını kıymetlendirdi.
Rekabete alışılmamış mutabakatların iş gücünün hareketliliğine, istihdamın verimliliğine ve fiyatların rekabetçi düzeylerde belirlenmesine mani olduğuna işaret eden Küle, alternatif ve avantajlı iş imkanlarından mahrum kalan çalışanların fiyatlarının baskılanabildiğini ve çalışma şartlarının negatif istikamette etkilenebildiğini bildirdi.
Küle, bu durumun, sonuncu mal ve hizmetlerin üretiminde kalite, nitelik düşüşü üzere yansımaları olabileceğine dikkati çekti.
Çalışanların, hür ve rekabetçi iş gücü piyasasının sunduğu fırsatlardan yoksun kalmamasını önemsediklerini vurgulayan Küle, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Başka bir patronda daha üretken olabilecek çalışanın iş değiştirmesinin engellenmesi, çalışanların yeteneklerine uygun bir teşebbüs tarafından istihdam edilememesi sonucunu doğurabiliyor. Uzun vadede baktığımızda bu muahedeler, ülkemizdeki iş gücünün yurt dışına yönelmesine sebebiyet veren etkenlere de katkıda bulunabilir. Çalışan mobilitesinin engellenmemesiyle bu istikamette de olumlu adımlar atılacağını, yetişmiş işçimizin ülkemizde farklı bölümlerde istihdam imkanı bulabileceğini söyleyebilirim.”
Küle, son yıllarda iş gücü piyasalarına ait tasaların sıklıkla gündeme geldiğini, bilhassa emeğin toplam gelirden aldığı hissede düşüş gözlemlendiğini söz etti.
Kurum olarak kelam konusu piyasalara ait tespit ettikleri rekabetçi aksaklıkları kapsamlı halde araştırdıklarını belirten Küle, “Bu kapsamdaki fiyat sabitleme ve çalışan ayartmama üzere mutabakatların pazarlardaki olumsuz tesirlerini göz önüne aldığımızda bu mutabakatların tesirleri bakımından ‘fiyat tespiti’ ve ‘müşteri paylaşımı’ ile özdeş olduğunu kıymetlendiriyoruz. Bu kapsamda hür ve rekabetçi iş gücü piyasaları amacı doğrultusunda rekabet hukuku enstrümanlarını en aktif biçimde kullanmaya devam edeceğiz.” diye konuştu.
“Çalışanların refahını düşüren ihlallere tesirli müdahaleyi amaçlıyoruz”
Küle, işçi-işveren bağlantısında güçlü pozisyonda bulunanın patron olduğunu lisana getirerek, “Çalışanların, fiyatlarındaki düşüşlere yansısını iş değiştirerek gösteremediğini ortaya koyan çalışmalar da bulunuyor. Hasebiyle biz de Kurum olarak çalışanların yapay biçimde refahını düşüren bu üzere ihlallere tesirli halde müdahale etmeyi amaçlıyoruz.” dedi.
Son aldıkları iş gücü kararının konusunun “çalışan ayartmama” mutabakatları olduğunu söyleyen Küle, “Burada da patronlar birbirlerinin çalışanlarını istihdam etmemek üzerine anlaşıyorlar. Böylelikle iş gücü piyasası dediğimiz, çalışanların emeklerini arz ettiği, patronların de emek talebi içinde olduğu bu piyasada patronlar rekabet etmekten, yani çalışanlarına daha uygun şartlar sağlayarak bu çalışanları koruma etmekten yahut yeni istihdam etmekten vazgeçiyor.” sözünü kullandı.
“Ticari sırlar korunabilir”
İşveren ile emekçi ortasında işin gereklerine nazaran belli şartlar dahilinde rekabet etmeme yükümlülüğü ve gibisi yükümlülükler getirilebileceğini bildiren Küle, “Böylece know-how ve ticari sır muhafazasının sağlanması ya da eğitim üzere yatırımların kaybının önlenmesi sağlanabiliyor. Öte yandan, çalışan ayartmama muahedeleri, patronlar ortasında yapılan ve çalışan geçişliliğini patronların keyfi uygulamalarına bağlayan bir muahede çeşididir. Çalışanlarına yatırım yapan bir firmanın tüzel sonlar içindeki imkanlarla bu yatırımların geri dönüşünü alması mümkündür. Bunun yerine öbür teşebbüslerle rekabete muhalif muahedeler yapılması, yatırımların karşılığının alınması maksadını aşmakta olup gerek çalışanları gerekse toplumun genelini kapsayacak biçimde olumsuz tesirler barındırmaktadır.” değerlendirmesinde bulundu.
“Bizim uzmanlarımız özel bölüme geçebiliyor”
Küle, kendilerinin de ağır emek vererek yetiştirdikleri uzmanlarının özel dala geçişine mahzur olmadıklarına dikkati çekerek, “Bir kamu kurumu olarak gösterdiğimiz bu halin gerek küresel gerekse yerli teşebbüslerimizden de birebir hassasiyetle benimsenmesini bekliyoruz.” dedi.
ABD’de ve AB’de de çalışan ayartmama mutabakatlarının rekabeti açık formda kısıtlayan muahedeler ortasında kabul edildiğini belirten Küle, şunları kaydetti:
“Rekabet Kurumunun iş gücü piyasalarına yönelik uygulamaları dünya çapındaki öbür otoritelerin uygulamalarıyla paralellik gösteriyor. Keza iş gücü kararında da gerek Konsey içtihadı gerekse dünya çapındaki uygulamalar gözetildi. Evrak konusu hareketlerin emek girdisinin paylaşımını amaçlayan aksiyonlar olduğu, rakipler ortası mutabakat niteliğinde bulunduğu, münasebetiyle kartel tarifi kapsamında olduğu değerlendirildi. Aldığımız kararın insan kaynakları konusundaki rekabet şuurunu daha da yaygınlaştırmasını ve inovatif yapıyı koruyacak formda çalışanların daha düzgün şartlara ulaşmasının önündeki yapay manilerin kaldırılmasına yardımcı olmasını temenni ediyoruz.”