Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, TESK Genel Merkezi’ndeki, “TESK Liderler Heyeti Toplantısı”nın açılışında, Türkiye’nin global iktisatla bütünleşmiş bir ülke olduğunu, dünyada yaşanan gelişmelerden etkilediğini belirtti.
Küresel seviyedeki güç, besin, iklim değişikliği ve jeopolitik tansiyonlardan kaynaklı meselelere dikkati çeken Yılmaz, birçok ülkede enflasyon oranlarının, tedbirlere karşın yüksek düzeylerde olduğunu anlattı. Global büyümedeki zayıf seyrin devam ettiğini lisana getiren Yılmaz, son 3 senede dünya iktisadının yıllık ortalama büyüme suratının yüzde 2 düzeylerine kadar düştüğünü hatırlattı.
Yılmaz, “Son 20 yılda dünya yıllık ortalamada 3,6 büyürken, biz yıllık ortalama 5,5 büyüdük. Dünyanın yaklaşık 2 katının üzerinde. Son üç yılda dünya yüzde 2 ortalamayla büyürken biz yüzde 6 ortalamayla büyüdük. Neredeyse dünyanın 3 misli bir ortalamayla iktisadımızı büyüttük. Bu Türkiye’nin, 85 milyonun başarısıdır” diye konuştu.
Zor vakitlerde bu türlü bir performans sergilenmesinin kıymetli olduğunu, her periyodun kendi kaideleri içinde kıymetlendirilmesi gerektiğini vurgulayan Yılmaz, “Önümüzdeki 3 yılda dünya iktisadının, ortalamanın altında, yüzde 3 civarında büyümesini bekliyoruz. Türkiye iktisadı ne kadar büyüyecek? Orta Vadeli Program’da 4,5 olarak tayin ettik. Dünya ortalamasının 1,5 puan üzerinde” dedi.
“OVP ile öngörülebilirlik sağladık”
Nice badirelerin atlatıldığını, Türkiye’nin amaçlarından kopmadan yolunda ilerlemeye devam ettiğini vurgulayan Yılmaz, enflasyon kaynaklı külfetlerin, esnafın talep ve beklentilerinin farkında olduklarını belirtti.
Yılmaz, Orta Vadeli Program ile öngörülebilirlik sağladıklarını lisana getirerek, iktisadın en büyük düşmanını “belirsizlik” olarak tanımladı.
Mayıs ayındaki seçimlerle siyasi belirsizliğin ortadan kalktığına, siyasi istikrar ve inanç ortamının oluştuğuna dikkati çeken Yılmaz, şunları söyledi:
“Orta Vadeli Programı’mızı ilan ettik, burada öngörülebilirlik sağladık. Orta Vadeli Program’da, önümüzdeki 3 yıl için, 4 maksat belirledik. 11 vilayetimizi 14 milyon insanımızı direkt, tüm 85 milyonu da dolaylı olarak etkileyen, yüzyıllar içindeki en büyük felaketi yaşadık. Bunu unutmamamız lazım. Acil müdahaleleri tamamladık, asıl iş şu anda başlıyor. Kalıcı konutları inşa edeceğiz, altyapıyı tamir edecek, ekonomik-sosyal hayatı canlandıracağız. Bir taraftan da zelzele riski olan öteki bölgelerimizde kentsel dönüşüm başta olmak üzere riskleri azaltacak yatırımları yapacağız. Yalnızca bu yıl merkezi idare bütçemizde sarsıntı bölgesi için koyduğumuz ödenek 762 milyar Türk lirası. Gelecek yılki bütçemizde bu sayı 1 trilyon liranın üzerine çıkıyor. Orta Vadeli Programı’mız periyodunda, bu üç yıl içinde, zelzele bölgesine harcayacağımız para 3 trilyon lirayı aşacak.”
Bunun getirdiği zorluklarla daima bir arada baş edileceğini, devlet-millet el ele bu yaraların sarılacağını belirten Yılmaz, “2023 ve 2024’te yüklü harcamalarımız var. 2025’ten itibaren inşallah kademeli formda rahatlama sürecine giriyoruz. Önümüzdeki yılın büyük yükünü daima birlikte, ulusal dayanışma içinde omuzlamamız çok kıymetli. Bunu başardığımızda yalnızca sarsıntı bölgelerimiz yenilenmiş, daha güçlü biçimde ülkemizin kalkınma sürecinde yer almış olmayacak, tüm Türkiye bundan istifade edecek.” dedi.
“2,7 milyon yeni istihdam”
İkinci maksatlarının enflasyonu tekrar tek haneli sayılara düşürmek olduğunu vurgulayan Yılmaz, “Bu, kademeli bir halde olacak. Gelecek yıldan başlayarak bir düşüş trendine giren enflasyonun 2026’da yüzde 8,5’lere kadar düşmesini bekliyoruz. Geçmişte biz bunu başardık, tekrar daima birlikte bunu başaracağız.” diye konuştu.
Afetin yaralarını sarmayı, enflasyonu düşürmeyi amaçlarken büyüme ve istihdamı da ihmal etmeyeceklerini lisana getiren Yılmaz, “Üç yıllık süreç içinde 2,7 milyon yeni istihdam oluşturmayı öngörüyoruz. Gençlerimizin, bayanlarımızın istihdama katılması, girişimciliğin gelişmesi, yeni imkanların oluşturulması, mesleksel eğitime daha fazla dayanak verilmesiyle bunları başaracağız.” dedi.
“İçerde yatırım ortamı güzelleşecek, dışardan daha fazla kaynak girişi olacak”
Yılmaz, dördüncü hedeflerini ise toplumsal adaleti artırıcı siyasetler oluşturmak olarak tabir ederek, bunları para siyasetleri, maliye siyasetleri ve yapısal ıslahatlarla gerçekleştireceklerini belirtti. Yılmaz, “Bunları Orta Vadeli Programı’mızda söz ettik. İçeride ve dışarıda da çok hoş reaksiyonlar aldığımızı tabir edebilirim. İnşallah bu yansılarla hem içeride yatırım ortamının uygunlaşması hem dışarıdan Türkiye’ye daha fazla kaynak girişiyle bu amaçlarımıza daima birlikte ulaşacağız.” değerlendirmesini yaptı.
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Yılmaz, çalışmaların sonuçlarını almaya başladıklarını, bu kapsamda “CDS” olarak anılan risk priminin 700’lerden 400’lerin altına kadar gerilediğini ve daha da düşeceğini aktardı.
Merkez Bankasının rezerv biriktirmeye başladığını da belirten Yılmaz, şöyle devam etti:
“Geçtiğimiz mayıs ayında 98,5 milyar dolara kadar düşmüştü rezervimiz. 22 Eylül prestijiyle bu brüt rezervimiz 125,5 milyar dolar düzeyine ulaştı. Yani yalnızca geçtiğimiz 3-3,5 aylık devirde 27 milyar dolar rezerv artışı gerçekleşmiş oldu. Bu da bünyemizi risklere karşı güçlendiren, Türkiye’nin geleceğe daha sağlam formda yürümesini sağlayacak bir sayı. Yalnızca geçtiğimiz hafta 4 milyar dolar rezervimiz arttı. Cari açığımızı finanse ettiğimiz halde bu rezerv artışının sağlanması aslında ekonomimize duyulan inancın de değerli bir göstergesidir. Demek ki dışarıdan kaynak giriyor Türkiye’ye yahut finansal sistemin dışında olan birtakım kaynaklar tekrar sisteme dönmüş oluyor, bu da sevindirici.”
Yılmaz, rezerv artışının devam edeceğini ve Türkiye’nin çok daha güçlü bir rezervle, sağlam, istikrarlı bir finansal ortamda, fiyatların düştüğü bir ortamda kalkınma ve büyüme maksatlarına yürüyeceğini lisana getirdi.
“Enflasyonda süreksiz bir yükseliş var”
Yatırım, istihdam, üretim ve ihracatın çok değerli olduğunu belirten Yılmaz, şunları kaydetti:
“Bunları sağlayarak hem enflasyonun hem faizlerin gerilediği bir ortamı daima birlikte göreceğiz. Fakat şu anda bir geçiş sürecindeyiz. Süreksiz olarak bir yükseliş var enflasyonda. Bir mühlet sonra bu, yerini düşüşe bırakacak. Evvel aylık düşüşleri göreceğiz, sonra da yıllık düşüşleri göreceğiz. Aylık düşüşler daha erken başlayacak. Önümüzdeki aylarda ve gelecek yılın başında bu aylık düşüşleri göreceğiz. Yıllık bazda enflasyondaki kıymetli düşüşler ise 2024 yılının ortalarından itibaren başlayacak ve bu bizi 2026’da tek haneli sayılara götürecek.”
Yılmaz, Aile ve Gençlik Bankasının kurulması tarafındaki çalışmanın da TBMM’nin açılmasının akabinde gündemde olacağını belirtti.
“Esnaf temel direklerden biri olacak”
İş ve yatırım ortamının güzelleştirilmesine dönük yeni düzenlemeler hazırlandığını da aktaran Yılmaz, bir taraftan kentsel dönüşüm başta olmak üzere afet risklerini azaltıcı mevzuların da Meclis’in gündemine geleceğini söyledi.
Gelecek devirde Türkiye’yi daima birlikte büyüteceklerini, güçlendireceklerini söz eden Yılmaz, esnaf ve sanatkarın da Orta Vadeli Program başta olmak üzere Türkiye Yüzyılı’nı inşa adımlarını sahipleneceğine inandığını kaydetti. Yılmaz, “Cumhuriyet’in 100. yılındayız, yeni bir yüzyıla giriyoruz. Biz buna Türkiye Yüzyılı diyoruz. Bu bir partinin, bir görüşün, bir kesitin yüzyılı değil 86 milyon tüm milletimizin yüzyılıdır. Bunu da daima birlikte inşa edeceğiz ve burada da esnafımız temel direklerden biri olacak” diye konuştu.