İstanbul Sanayi Odası (İSO) İdare Şurası Lideri Erdal Bahçıvan, Cumhuriyet’in 100. yılı nedeniyle yaptığı açıklamada, Osmanlı periyodundaki katma bedelden uzak sanayi bir kenara bırakıldığında endüstrileşmenin birinci adımlarının zorluk ve yokluklarla kurulan Türkiye Cumhuriyeti’nin birinci yıllarında görüldüğünü söyledi.
Sıfırdan kurulan bir cumhuriyetin birinci yıllarında sermaye, teknoloji ve yaşanan savaşlar nedeniyle insan eksiğinin bulunduğunu lisana getiren Bahçıvan, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Sanayinin gerçek manasında filizlenmesi Cumhuriyetin birinci yıllarında kurumsal bir boyut oluşması ve gerisinden da 1930’lu yıllarda devlet eliyle yapılan birtakım yatırımlarla olmuştur. O da kimi temel alanlarda. Gerisinden İkinci Dünya Savaşı yaşanmış lakin 1950’li yıllardan itibaren özel kesimin de mevzuya dahil olmasıyla kamu ve özel dal yatırımlarıyla bir sanayi atağı teşebbüsünü görebiliyoruz. Bilhassa İstanbul yüklü bir sanayi var Cumhuriyetin birinci yıllarından 1960’a kadar. İstanbul’un belli bir birikimi oluşmasıyla endüstrinin Anadolu’ya yayıldığını görüyoruz. Farklı vilayetlerde yaygınlaşan sanayi ile Anadolu’nun da bir sanayi toplumu olduğunu yıllar için de izliyoruz.”
“Bütün zorluklara karşın daima yeni yatırımlarla geleceği planlayan bir sanayi ruhu var”
Erdal Bahçıvan, gelinen noktada Türk endüstrisinin ülkenin toplam gayri safi ulusal hasılasından yüzde 20-25 aralığında hisse aldığını belirterek, “Bu doğal ki kâfi değil lakin yokluklar içinde başlayıp ihracatı 250 milyar dolara yaklaşmış, tüm bölümlerde dünyada artık rekabet edebilecek bir boyuta gelmiş, gerek beyaz yaka gerek mavi yaka noktasında çalışabilecek ve deneyim kazanmış bir iş gücü bulunan, yabancı paydaşlıklar ve yabancı sermayeli yatırımlara sahip, birçok eserde ithalata gerek bırakmayacak ölçüde bu işi eline alabilmiş olan farklı bölümlerdeki güçlü firmaların yer aldığı, bütün zorluğa ve kısıtlı şartlara karşın üretim ve yatırım aşkını kaybetmemiş, daima yeni yatırımlarla da geleceği planlayan bir sanayi ruhu var Türkiye’de. Bunlarla insan iftihar ediyor.” sözlerini kullandı.
Bahçıvan, ulaşılan bu noktaya karşın “Neden daha uygununu yapamadık. Bundan daha güzeli olamaz mıydı?” sorusunu da gündemlerinden çıkarmamaları gerektiğini belirterek, “Yapılanların hepsi gurur verici fakat geleceği ararken de dün hangi noktaların bizi istek ettiğimiz boyuta getirmediğini ve bundan sonra neleri yaparak Türkiye’nin yeni yüzyılında daha âlâ noktalara geleceğimizi stratejik olarak ele almamız lazım” diye konuştu.
“Bugün geldiğimiz noktayı son derece bedelli ve gurur verici buluyorum”
İSO Lideri Bahçıvan, bugün gelinen noktayı son derece kıymetli ve gurur verici bulduğunu kaydederek, “Ancak ümit ediyorum ki 100 yıl sonra konuştuğu vakit bu koltuklarda oturanlar, bizden çok daha fazla dünyada kelam sahibi olmuş, o günün gerçekleri noktasında gücünü daha perçinlemiş bir Türkiye endüstrisini konuşabilecekler” dedi.
Geçmiş 100 yılda Türk endüstrisinin en kritik etaplarına değinen Bahçıvan, her 10 yılında kendisine nazaran bir öyküsünün bulunduğunu, 1930’lu yıllarda devlet eliyle sanayi kalkınması yaşandığını, 1940’larda İkinci Dünya Savaşı nedeniyle tüm dünya üzere Türkiye’nin de durduğunu, 1950’lerde çok partili hayata geçilmesiyle özel dalın endüstride yer almaya başladığını, 1960’larda demokrasiye orta verildiğini lakin endüstrinin başta otomotiv olmak üzere istikamet değiştirmeye ve farklı kollarda gelişmeye başladığını anlattı.
Bahçıvan, 1970’lerde Anadolu’nun yavaş yavaş harekete geçmeye başladığını belirterek, 1980’lerde merhum Cumhurbaşkanı Turgut Özal ile birlikte ithal ikamesi periyodunun kapatılıp endüstricinin rekabeti öğrendiğini ve bu yılların bilhassa vizyon geliştirme noktasında kayıtlara geçtiğini, Türkiye’nin rotasının değiştiğini, 1990’larda bu durumun kısmen devam ettiğini fakat ikinci yarısında ekonomik zahmetler ve istikrarsızlıklar nedeniyle değerli bir fırsatın kaçırıldığını söyledi.
“Sanayicinin geçmişte de bugün de en büyük düşüncesi finansman olmuştur”
Erdal Bahçıvan, endüstride 2000’li yıllarla birlikte ekonomik noktadaki birçok sorunlu periyodun gerisinden finansal istikrarın yaşandığını belirterek, şu tabirleri kullandı:
“Bununla bir arada 20-30 milyar dolar ihracattan 250 milyar dolar ihracata gittiğimiz, birçok bölümde hem yatırımların hem de üretimin kendini gösterdiği istikrarlı bir büyüme devri. Bu 2015-2016’ya kadar gidiyor. Son yıllarda da tekrar kimi gelişmelerden ötürü tekrar patinaj yaptığımız bir periyot. Lakin her 10 yılın bir kıssası var. İnşallah 2020 ve sonrasını da endüstrinin gerçek manada gelecek ufuklarının oluşacağı ki artık onların konuşulduğu ve çok daha fazla yer bulduğu devirdeyiz. Yüksek teknoloji, dijitalleşme, sürdürülebilirlik ve Türk endüstrisinin daha katma kıymetten ve yüksek teknolojiden hisse alarak kendisini gelecek rekabete hazırlandığı bir periyoda seyahat yapıyoruz.”
Bahçıvan, geçmiş 100 yılda Türk sanayicisinin en çok zorlandığı bahse işaret ederek, “Finansman olağan Türk sanayicisinin yurt dışındaki rakipleri ile en kıymetli fırsat eşitsizliği yaratan bahis başlığı. Bilhassa endüstrinin muhtaçlığı olan kaliteli ve uzun vadeli finansman kaynaklarını ne yazık ki geçmiş yıllara, yakın tarihe yahut bugüne baktığımızda çok rahat kendi dünyanın farklı coğrafyalarındaki eş bedel endüstriciler kadar rahat bulamayan bir yapıda Türk sanayicisi. Bunun da rekabetteki eksikliğini ve ihracat pazarlarına çıktığımızda üzerimizde yarattığı ezayı ziyadesiyle hissediyoruz. ‘(Zorlandığımız) Hususlar ortasında hangisi birinci sırada’ derseniz buna yanıt olarak finansman derim.” sözlerini kullandı.
“Türkiye’nin çabucak hemen tümüne yayılmış bir sanayi gücümüz var”
İSO Lideri Bahçıvan, Türk endüstrisinin geldiği noktaya değinerek, “Halihazırda ihracatın yüzde 92-93’ünü sanayi dalı yapıyor, toplam çalışan nüfusun yüzde 25-30’u endüstride olduğunu varsayıyoruz ki bunun kayıt dışı kısmı da var. Türkiye’nin çabucak hemen tümüne yayılmış bir sanayi gücümüz var. Artık her vilayetimizde organize sanayi bölgesi var hatta ilçelerimize kadar inmiş durumda. Endüstrimizin üretim yapmadığı bölüm yok denecek kadar derin. Savunma sanayi bunun en çarpıcı örneklerinden” diye konuştu.
Türkiye’nin endüstride artık birçok alanda kendisini kanıtladığını lisana getiren Bahçıvan, bunlardan kimilerinin dokuma, hazır giysi, otomotiv, elektronik ve beyaz eşya, demir-çelik, makine, kimya olduğunu söyledi.
Bahçıvan, birçok kesimde kendisini ispatlamış, dünya çapında rekabet şartlarına ahenk sağlayan ve muvaffakiyetini kanıtlayan bölümlerin bulunduğunu vurguladı.
İSO Lideri Bahçıvan’dan sanayicilere yeni yüzyıl için öneriler
Erdal Bahçıvan, Türk endüstrisinin ikinci 100 yılına ait beklentilerine değinerek, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Dünya değişiyor. Bu değişimi çok uygun okumak, bu değişimde baş aktör ve bu değişimi yönlendirenlerin içerisinde olmak lazım. Aksi takdirde diğerlerinin aktör olduğu bir senaryoda siz ikincil durumda kalırsınız ve ileriki yıllarda katma bedel farklılıkları artar. Onun için Türkiye’nin yeni yüzyıldaki endüstrileşme noktasında bilgiye ve teknolojiye bağlı hususları ve onunla birlikte yürüyecek insan kaynağını eğitim planını çok uygun götürmesi gerekiyor. Artık emekten ve emeğin gücünden bedel oluşturan bir üretim toplumu olarak rekabet etme ve yer bulabilme talihiniz yok.
Artık bilgiden ve bilgi gelişiminden hisse alarak ve onu esere, katma kıymete dönüştürerek yeni kıssa yazmanız gerekiyor. Teknolojik ve bilgi noktasındaki gelişmeleri çok gerçek takip ederek, o hususta yetiştirdiğiniz insanların eğitim altyapısını çok hakikat tayin ederek süreci yürütmemiz gerekiyor. Bilhassa AR-GE çalışmalarının tüm firmalarımızda mümkün olduğunca güçlü yer alması, üniversitelerimiz ile iş birliğinin artırılması gerekiyor. Üniversitelerin de gerçek dalın bu seyahatine nasıl katkı sağlayacaklarına dair bir vizyona dönüşmeleri gerekiyor. Bunu endüstricinin tek başına yapması mümkün değil. Bu bir kültür. Bu noktada son yıllarda devletimizin de verdiği teşviklerin ve itici gücün bu tarafa yanlışsız olduğunu memnuniyetle söylüyoruz.”
Bahçıvan, dijitalleşme ve sürdürülebilirliği bir ortada götürmeleri halinde güçlü bir fırsat yakalayabileceklerini kaydederek, bu bahiste İSO olarak geleceği bunun üzerine kurabilmek için vazifelerini yerine getirmeye çalıştıklarını söyledi.
Hızlı bir değişimin içinde olduklarını, bu değişimi çok âlâ takip etmeleri gerektiğini lisana getiren Bahçıvan, yeni yatırım yaparken ve insan kaynağı hazırlarken gelecek stratejilerinin çok güzel oluşturulması gerektiğini bildirdi.
Bahçıvan, geleceğe hazırlanırken uygun planlama ve stratejik aklın ehemmiyetine değinerek, kararların düzgün bir grup çalışmasıyla alınması gerektiğini vurguladı.
Orta Vadeli Program’da (OVP) bugüne kadar görülmemiş boyutta sanayi ismine stratejik bir harita çıkarıldığını lisana getiren Bahçıvan, değişimci bir bakış açısının oluştuğunu anlattı.
Tüm toplantılarında endüstride alınması gereken hususları gündem getirdiklerini kaydeden Bahçıvan, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın son yıllarda bu alanda çok bedelli adımlar attığını vurguladı.
“Sürdürülebilir ve katma bedelli üretimi başaracağız”
İSO Lideri Bahçıvan, Türk endüstrisinin dijitalleşme, sürdürülebilirlik ve yüksek katma pahalı üretimi başarıp başaramayacağına ait, “Bu mevzuda benim hiç kuşkum yok. Diğer da yolumuz yok. Bu mevzudaki iradeyi ve niyeti görmenin hazzını yaşıyorum. Kolay olacak mı? Hiçbir şey hayatta kolay değil. Lakin o bahisteki aklın giderek önemli manada oluştuğunu görüyorum. Bu hususta ümitsiz değilim.” diye konuştu.
Türk endüstrisini 100 yıl sonra nerede görmeyi dilek ettiğine ait Bahçıvan, “Dünya ihracatında bugünkünden çok daha fazla katma kıymetli eserlerle hisse alan, birçok hususta artık yabancı lisansı yahut patenti değil, kendi oluşturduğu fikir gücüyle bunun önderliğini yapan, dünyaya kendi markalarıyla teknoloji satmayı başarabilen, yalnızca Türkiye’de değil, yurt dışında yatırımlarını yapan, öbür ülkelerde birikmiş gücünü yatırımcı olarak kullanabilen, dünyaya yalnızca mal satarak değil yatırım yaparak da hakim olan, çok daha kaliteli üniversitelerimiz ve eğitim kuruluşlarıyla donatılmış ve yetiştirilmiş insan gücü olan, gayri safi ulusal hasıla içinden daha fazla hisse alan bir sanayi toplumu görmek” açıklamalarında bulundu.
Bahçıvan, İSO’nun endüstride Türkiye’nin en kıymetli markaları ortasında yer aldığını belirterek, yeni 100 yılın değişiminde de İSO’nun birikimiyle, deneyimiyle, vizyonuyla ve çizdiği yol haritasıyla misyonunu ziyadesiyle yapmaya devam edeceğini kelamlarına ekledi.
