Hasılat ve kayıp ölçüsünün tanımlanması için harekâtın lot kıymetine bakılır. Piyasalar arası değişiklik gösteren ölçüler forexte mini, mikro ve standart olmak üzere 3 ana gruba ufalamıştır. Bunun nedeni ufak ölçüde bütçeye sahip olanların da forexte yatırım yapabilmesidir. Böylece piyasanın harekât hacmi yükselmiştir ve anlık metamorfozlardan kısa vadede para kazanılabilmektedir. Forexte paranızın büyüklüğü değil, yaptığınız harekâtların doğru tahminler üzerinden reelleştirilmiş olması ehemmiyetlidir. Zira piyasada bulunan manivela oranları elde edilen karların ölçüsünü 100 katı büyüklüğüne kadar çoğalmasını sağlamaktadır. Elbette ki bu kazancı sağlamak için forex bilgi ve tecrübelerinizin seviyeyi en az zaferli yatırımcıların seviyesinde olmalıdır. Forex piyasasında harekât yapmak için kullanılan lot cinsleri, yatırım taşıtlarının bedeli değişik olması nedeniyle miktar üniteleri değişkenlik göstermektedir. Misalin döviz operasyonlarında daha çok 1 lot, 100.000 ünitelik hacim oluşturulurken; altın yatırımlarında 100 ünitelik hacim oluşturulur. Bu üniteler standarttır. Özellikle CFD sözleşmeleri için lot büyüklükleri statiktir. Bu sebeple sözleşmeler aracılığıyla birikimlerinizi değerlendirmek istiyorsanız, standart büyüklükteki lot oranlarını kullanırsınız. Bu oranlar çalgıların özelliklerine ve likit akışlarına göre değişmektedir. Bu operasyonlar genellikle manivela oranlarını kullanan yatırımlar tarafından seçim edilir. Böylece ufak ölçüdeki birikimle yüksek ölçüde harekât hacmi oluşturularak, neticeden tatmin edici bir biçimde ufalama olasılığı artırılır.
Mini lot ise standart büyüklüğe sahip olan lot ölçüsünden düşüktür. % 10 dilimini temsil eden bu lot, harekât platformunda 0,1 olarak gösterilmektedir. Döviz operasyonlarında 1 mini lot meblağı ile 10.000 ünitelik hacim oluşturulurken, altın yatırımlarında aynı ölçüyle 10 ünitelik harekât yapılabilir. Elbette ki bu ölçü yatırılan paranın oranına göre artırılabilmektedir.
Lot cinsleri arasında en düşük harekât hacmi açılmasını sağlayan mikro lotlarda, hesaplamalar standart büyüklükteki oranlara göre yapılır. Buna göre standart lot oranının % 1’lik kısmı harekâta konulur. Başka Bir Deyişle 1 mini lotun karşılık geldiği ölçü 10.000 ünitelik operasyonu temsil etmektedir. Bu daha ufak ölçüde birikime sahip olan yatırımcıların kullandığı lot cinsidir. Lot hesabı yapılabilmesi için harekât yapılan vasıtaların kıymetlerinde yaşanan pip hareketlerinin takip edilmesi gerekiyor. Pip nedir, hesabı nasıl yapılır ayrıntılı olarak buradan bilebilirsiniz. Alana gelen düşüş yükselişler kazancın veya hasarın ölçüsünü tanımlamaktadır. Aynı zamanda bunlarda lotun kullanım ölçüleri de hesaplanması açısından ehemmiyetlidir. Misal vererek lot hesabı nasıl yapılır gelin hep beraber bakalım:
Yüksek harekât hacmini sahip olan EUR/USD paritesi üzerinden vereceğim misalde döviz çiftinin bedelinin 1.1500 olduğunu zannedelim. Paritenin bedelinin yükseleceğini öngördüğümüzü, 1 lotluk harekât yaptığımızı düşünelim. Bu vaziyette 1.1500*100.000 = 115.000 dolar satış güzergahında harekât görür ve 100.000 Euro büyüklüğünde pozisyon satın alınmış olunur. Zira EUR/USD yatırımlarında Euro’nun dolar karşısındaki bedeli hesaba katılır. Başka Bir Deyişle 1 lot ile açılmış olan pozisyonda 100.000 ünitelik Euro yatırımı yapılmış olur. Fakat şunu öğrenmelisiniz ki 100.000 Euroluk harekât yapmış olsanız bile, hesaplama yapılırken manivela ve güvence bedeli üzerinden harekât büyüklüğünüz tanımlanır. Bu misalle standart lot kavramını baz aldık. Şimdi, aynı misal üzerinden devam ederek mini ve mikro lot hesaplaması nasıl yapılır bakalım:
Mini lot yukarıyada da bahsettiğim gibi 0,1 ile oluşturulmuş pozisyonları temsil etmektedir ve operasyonlar 10.000 ünitelik olarak yapılmaktadır. EUR/USD döviz çifti ile mini lot ile harekât yaptığımızı zannedelim ve paritenin bedelinde yükseliş alana geleceğini düşünelim. EUR/USD paritesine nasıl yatırım yapılır, ayrııntılı olarak buradan bilebilirsiniz. Böylece 1.150*10.0000 =11.500 dolar büyüklüğünde harekât yapılmış olur. Mikro lotta ise hesaplar 0,01 üzerinden yapıldığı için 1.000 ünitelik harekât açılmış olur. Dolayısıyla paritenin bedeli, oluşturulan harekât hacmi ile çarpılarak 1150 dolar olarak hesaplanır. Lot maliyetini çoğaldırmak istediğinizde daha yüksek güvence bedeli yatırmanız gerekir. Düşürmek istediğinizde ise ufak ölçülerde de yatırım yapabilirsiniz. Özellikle yatırımcılar daha çok manivelalı harekâtlarda kullanılan lot ölçülerini merak etmektedirler. Şimdi de manivelada kullanılan lot ölçüyü nasıl tanımlanır ona bakalım:
1.1500 seviyesinde olan pariteye, 1’e 100 manivela oranı kullanarak 1 lot üzerinden harekât yaptığımızı düşünelim. Bu vaziyette yatırmanız gereken güvence bedeli lot hesaplamasından sonra çıkan neticenin 100 kısmı biçiminde bulunur. Başka Bir Deyişle 1,1500*100.000/100 den netice 1150 dolar olacaktır. Lot ölçünüzü düşürmek istediğinizi zannedelim ve harekâtınızı 0,1 mini lot üzerinden reelleştirdiğinizi düşünelim. Bu vaziyette güvence olarak yatırılması gereken meblağ şu biçimde tanımlanır; 1,1500*100.000*0,1/100 = 115 dolar. Lot düşürüldüğü için güvence olarak yatırılan bedel de düşer. Aynı biçimde manivela oranını düşürmenizle beraber harekât açmak için yatıracağınız meblağ çoğalacaktır. Fakat düşük oranda tehlike, yüksek orana göre daha azdır.