Türk siyasi tarihinde birinci sefer yaşanacak olan cumhurbaşkanı seçimi ikinci cins oylaması için oy verme süreci, Türkiye genelinde saat 08:00 prestijiyle başlayıp 17:00’ye kadar sürecek.
Ancak saat 17.00’ye geldiği halde, sandık başında oylarını vermek üzere bekleyen seçmenler, sandık şurası lideri tarafından sayıldıktan sonra sırayla oylarını kullanacak.
Seçmenler, üzerinde Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası bulunan, kimliği tereddütsüz ortaya koyan, fotoğraflı, resmi nitelikteki dokümanlardan biriyle oy kullanabilecek.
Seçmenin nerede oy kullanacağını gösteren seçmen bilgi kağıdının getirilmesi mecburî olmayacak. Seçmen bilgi kağıdı kendisine ulaşmayanlar, nerede, hangi sandıkta oy kullanacağını Yüksek Seçim Konseyi’nin (YSK) internet sitesinden öğrenebilecek.
Cep telefonu, fotoğraf yahut sinema makinesi üzere imaj kaydedici yahut haberleşme sağlayıcı aygıtlarla oy verme yerine girilmesi yasak olacak. Bu tıp aygıtlar, oy verme süreci bittikten sonra iade edilmek üzere sandık heyetine bırakılacak.
Oy verme süreçlerinin bitmesinin akabinde kullanılan oyların sayım ve dökümü yapılacak.
Hastalığı yahut pürüzü sebebiyle yatağa bağımlı seçmenler için bu seçimde de seyyar sandıklar oluşturulacak. Bu seçmenler, seyyar sandıklarda oylarını kullanabilecek.
Ayrıca, görme engelliler bu seçimde de birinci defa 14 Mayıs seçimlerinde uygulandığı üzere kendileri için hazırlanan şablonla oy kullanabilecek.
Gümrüklerde oy kullanma süreçleri devam ediyor
Yurt dışı seçmen kütüğüne kayıtlı yaklaşık 3,5 milyon seçmen için, 73 ülke 151 temsilcilikte 167 noktada sandık heyetleri oluşturuldu. Yurt dışı temsilciliklerindeki oy verme süreci 24 Mayıs’ta sona erdi. Bulunduğu ülkede belirlenen müddette oy kullanamayanların gümrük kapılarında oy verme süreçleri, saat 17:00’ye kadar sürecek.
Yurt dışında kullanılan oy pusulaları, uçaklar ve diplomatik kuryelerle Türkiye’ye getirildi. Ankara ATO Congresium’daki Yurt Dışı İlçe Seçim Heyeti’nde saklanan oylar, tüm yurtta oy verme sürecinin tamamlanmasının akabinde öteki oylarla eş vakitli açılarak sayılmaya başlanacak.
Oy verme yerleri
Kapalı oy verme yerleri, oyların kapalılığını ve seçmenlerin oylarını tam bir özgürlük içinde vermelerini sağlayacak, dışarıdan içerisinin gözetlenmesine imkan bırakmayacak halde olacak.
Sandık başında misyonlu partili şura üyeleri, adaylar ve gözlemciler (müşahitler), rozet, amblem yahut partisini belirtir rastgele bir işaret taşımayacak.
Sandık heyeti lider ve üyeleri, vazifeye başlamadan evvel birinci evvel sandık başında bulunanlar önünde ant içecek ve sandığın boş olduğunu denetim edecek.
Sandık alanında sistemi, sandık heyeti lideri sağlayacak. Lider, sistemi bozmaya yeltenenleri uyaracak, uyarıyı dinlemeyenleri sandık alanı dışına çıkarabilecek.
Sandık alanında alınacak önlemler, seçmenlerin sandık başı süreçlerini izlemelerini engelleyecek nitelikte olamayacak.
Oy verme süreci sırasında hamileler, hastalar, engelliler ve yaşlılara öncelik tanınacak.
Sandık başında seçmene, vereceği oy hakkında hiç kimse müdahale, telkin ve tavsiyede bulunamayacak. Seçmenler, oylarını kullandıktan sonra sandık başından ayrılacaklar.
Seçim günü yasakları
Seçim yasakları kapsamında saat 00:00’a kadar alkollü içki satılamayacak, alkollü ve genel yerlerde alkollü içki verilmesi ve içilmesi yasak olacak. Cümbüş yerleri oy verme müddetince kapalı kalacak, cümbüş yeri niteliğindeki lokantalarda da sadece yemek verilebilecek.
Seçim yasaklarına ve belirtilen kurallara uyulmak kaidesiyle saat 18:00’den sonra düğün yapılabilecek.
Emniyet ve asayişi korumakla vazifeli olanlardan öteki kimse silah taşıyamayacak. Radyolar ve her türlü yayın organlarınca seçim günü saat 18:00’e kadar seçim ve seçim sonuçlarıyla ilgili haber, kestirim ve yorum yapılamayacak. Radyolarda ve her türlü yayın organlarında 18:00-21:00 saatleri ortasında lakin YSK tarafından seçim ile ilgili verilecek haber ve bildirimler yayımlanabilecek.
Seçim günü bütün yayınlar saat 21:00’den sonra özgür olacak, lakin YSK tarafından gerek görülmesi halinde saat 21:00’den evvel de yayınların özgür bırakılmasına karar verilebilecek.
Oylar hangi hallerde geçersiz sayılacak?
“Evet” ya da “Tercih” mührü basılmayan, birden fazla adaya mühür basılan oylar geçersiz olacak.
Oy pusulasının bütünlüğünün bozulacak halde yırtılması yahut koparılması, pusula üzerine mühür dışında yahut mühür yerine rastgele bir özel işaretin, isim, imza kaşesi yahut parmak izinin basılması da kullanılan oyu geçersiz kılacak.
Ayrıca, oy pusulasının bariz bir formda karalanması, çizilmesi yahut işaretlenmesi, zarftan işaret maksadı taşıyan rastgele bir unsur çıkması hallerinde de oylar geçersiz sayılacak.