ABD’nin gelecek 12 ay içerisinde bir resesyonla karşı karşıya kalması ihtimali oldukça yüksek. Ancak yatırım efsaneleri Peter Lynch ve Warren Buffett’ın stratejilerine göre yatırımcılar 2024’te de hisse senetlerinden vazgeçmemeli.
ABD Merkez Bankası (FED) projeksiyon araçlarından biri gelecek 12 ay içerisinde ABD’nin resesyona girmesi ihtimalini %51,84 olarak gösteriyor. Bu kulağa önemsiz bir oran gibi gelebilir. Ancak söz konusu araç 1960’tan bu yana yalnızca birkaç kez %50’nin üzerini gösterdi. En son 40 yıl önce bu seviyeyi geçen gösterge her resesyondan önce yükseliş ivmesi gösterdi.
Motley Fool’un haberine göre, St. Louis FED resesyon göstergesi 1960 yılından bu yana olan resesyon olasılıklarını hesaplıyor. Göstergede ABD Ulusal Ekonomik Araştırmalar Bürosu tarafından resesyon olarak sınıflandırılan her dönemde ihtimal eğrisinde ani bir artış görüldüğü ve bu artışa son bir yılda da rastlandığı dikkat çekiyor.
Elbette hiçbir tahmin aracı mükemmel nitelikte değil. Ancak St. Louis FED verilerine göre eğer ABD ekonomisi bir yıl içerisinde resesyona girmezse bu tarih boyunca benzeri görülmemiş bir gelişme olarak akıllarda kalacak.
Resesyon dönemlerinde borsalar düşüyor
1960’tan bu yana ABD ekonomisi toplamda dokuz kez resesyon yaşadı ve her birinde borsalarda keskin düşüşler görüldü. ABD borsalarının gösterge endeksi niteliğindeki S&P 500 Endeksi resesyon dönemlerinde ortalama %32 düştü. Endeksin bu resesyonlar arasında kaydettiği en düşük kayıp %14 en büyüğü ise %57 oldu.
Kısacası tarihsel veriler borsanın bir sonraki resesyon sırasında düşeceğini gösteriyor. Dolayısıyla yatırımcılar da 2024’te hisse senetlerinden kaçınma eğilimi gösterebilir. Ancak efsane yatırımcılar Peter Lynch ve Warren Buffett bu konuda farklı bir görüşü benimsiyor.
Piyasalarda doğru zamanı yakalamaya çalışanlar kaybediyor ve fırsatları kaçırıyor
Ünlü yatırımcı Peter Lynch 1977 ve 1990 yılları arasında Fidelity Magellan Fonu’nun yöneticisiydi. Söz konusu dönemde yatırımcılar iki resesyona ve iki ayı piyasasına şahit olmuştu. Ancak Lynch S&P 500 Endeksi’nin performansını ikiye katlayarak yıllık %29,2’lik bir getiri elde etmişti.
Lynch’in bu başarısının sırrı borsalardaki geçici fırtınaları görmezden gelme ve bunun yerine uzun vadeli sermaye fiyatlanmasına odaklanma yeteneğiydi. Efsane yatırımcı, “Düzeltmelere hazırlanan veya düzeltmeleri tahmin etmeye çalışan yatırımcılar tarafından düzeltmelerin kendisinden çok daha fazla para kaybedildi” sözleriyle tanınıyor.
Yatırımcılar resesyon riski ortaya çıktığında piyasadan çekilmenin ve risk geçtiğinde tekrar satın almanın ihtiyatlı bir davranış olduğunu düşünebilir. Ancak doğru zamanı yakalamaya çalışmak genellikle fırsatların kaçırılmasına yol açar. Zira piyasalardaki en iyi günlerin çoğunluğu genellikle en kötü günlere yakın zamanlarda gerçekleşir. Gerçekten de istatistiklere göre, S&P 500 Endeksi’nin son yirmi yıldaki en iyi günlerinin %42’si ayı piyasaları sırasında, %36’sı da boğa piyasasının ilk iki ayında (ayı piyasasının bittiğine emin olunmadığı zamanlarda) meydana geldi.
Bu yükseliş günlerinden birini kaçırmanın bile feci sonuçları olabilir. Örneğin S&P 500 Endeksi’ne Ocak 2003’te 10.000 dolar yatıran bir yatırımcının Aralık 2022 itibariyle endeksteki yükselişler sayesinde %548 yükseliş görmesi ve toplam yatırımını 64.844 dolara çıkarmış olması gerekir. Ancak JPMorgan Chase verilerine göre borsaların en iyi 10 gününü kaçıran bir yatırımcının serveti sadece %197 artıyor ve aynı dönemde parasını sadece 29.708 dolara çıkarabiliyor.
Tüm piyasa ortamlarında alım fırsatları vardır
Amerikan borsa tarihinin en başarılı yatırımcılarından birisi de Warren Buffett. Efsane yatırımcının rehberliğinde, Berkshire Hathaway 790 milyar dolarlık bir şirket haline geldi. Şirketin hisse fiyatı 1965’te Buffett’ın kontrolü ele geçirmesinden bu yana 43.000 kat arttı. Bu değerin önemli bir kısmı 371 milyar dolarlık portföyünden geliyor ve Buffett bu varlıkların büyük çoğunluğunu yönetiyor.
Motley Fool haberine göre yatırımcıların bilmesi gereken en önemli şey, Berkshire’ın sürekli olarak borsaya para yatırması. Şirket, son 25 yılda her çeyrekte hisse senedi satın aldı, ayı piyasaları ve boğa piyasaları, ekonomik patlamalar ve durgunluklar sırasında satın almaya devam etti. Buffett hiçbir dönemi satın alma fırsatlarının olmadığı bir zaman dilimi olarak görmedi.
Bununla birlikte Berkshire muhtemelen hisse değerlemelerini daha cazip bulduğu bazı çeyreklerde daha agresif bir biçimde yatırım yaptı. Yatırımcılar, S&P 500’ün şu anda 19,5 kat ileriye dönük kazançla işlem gördüğünü, endeksin 30 yıllık ortalamasınınsa 16,6 kat prim olduğunu bilmesi gerekiyor. Dolayısıyla yatırımcıların özellikle hisse satın alırken dikkatli olmasında fayda var.
Buffett dayanıklı hisse senetlerini özellikle de düşük hisse fiyatında yakalamayı seviyor. Buffett’ın stratejisini benimsemek isteyen yatırımcılarınsa bu iki konsepti de anlaması gerekiyor.
Ekonomik açıdan dayanıklı şirketler farklı şekil ve boyutlarda olabilir. Ancak genellikle fiyatlandırma gücü ve maliyet avantajları sağlarlar. Örneğin, Alphabet ve Amazon’un muazzam ölçeklerinden kaynaklanan fiyatlandırma gücü var. Nvidia, yapay zeka çiplerinin arkasındaki patentli teknolojisinden kaynaklanan fiyatlandırma gücüne sahip. Visa, en büyük kartlı ödeme ağı statüsünden kaynaklanan maliyet avantajlarından yararlanıyor.
1992’de Buffett, ekonomist John Burr Williams’tan alıntı yaparak hisse senetlerinin değerini şöyle tanımlıyor: “Bugün herhangi bir hisse senedi, tahvil veya işletmenin değeri, varlığın kalan ömrü boyunca gerçekleşmesi beklenebilecek nakit girişleri ve çıkışları tarafından belirlenir ve uygun bir faiz oranı üzerinden iskonto edilir.”
Bu tanım bir şirketin gelecekteki kazançlarını bugünkü değerine indirgiyor ve ne kadar değerli olacağını tahmin eden karmaşık bir matematiksel formüle (indirgenmiş nakit akışı) atıfta bulunuyor. Günümüzdeyse bu hesaplamalar internet üzerinden kolaylıkla yapılabiliyor. Yatırımcılarınsa hisse senetlerini satın almadan önce bir hissenin gerçeğe uygun değerini tahmin etmesi için bu hesaplayıcı araçları kullanmasında fayda var.
Özetlemek gerekirse ABD Merkez Bankası’nın projeksiyon araçları gelecek yıl için resesyon ihtimalini işaret ediyor. Ancak tüm risklere rağmen Lynch ve Buffett’ın yatırım stratejileri 2024’te de yatırımcılara hisse senedi satın almaya devam etmeyi öneriyor. Bu sayede yatırımcılar uygun fiyatlara iyi hisse senetleri satın alma imkanını yakalayabilir.
Ayrıca ABD ekonomisi resesyona girerse yatırımcıların borsadaki herhangi bir düşüşü satın alma fırsatı olarak değerlendirmeleri gerekebilir. Buffett konuyla ilgili bir açıklamasında, “Sermayeyi dağıtmak için en iyi fırsat işlerin kötüye gittiği zamanlardır” diyor.
